Czasami piszę wiersze. Czasami ktoś
wykorzystuje moje wiersze do celów naukowych. To bardzo miłe. O wierszach z
pierwszego tomiku „Wianek z myśli” (2007) pisali moi zaprzyjaźnieni badacze,
związani z UMCS-em w Lublinie: pani prof. Maria Wojtak, pani prof. Dorota Filar
i pan prof. Ryszard Tokarski. Lubelska maturzystka wykorzystywała wiersze z
drugiego tomu „CV” (2011) w swojej prezentacji na ustnym egzaminie maturalnym z
języka polskiego. Na temat wierszy z tomu „Abecedarium” (2012) pisał krytyk
literacki Leszek Żuliński, o „Heurezie” (2013) - poeta Dawid Jung, a o
„Horoskopach” (2015) radomska dziennikarka Karolina Mroczek. O ile mnie pamięć
nie myli, kiedyś pewna studentka kulturoznawstwa pisała pracę licencjacką na
temat moich warsztatów literackich i antologii powarsztatowych. W tym roku
szkolnym, maturzysta „Kopernika”, młody poeta, finalista Olimpiady Literatury i
Języka Polskiego, Maciej Bujanowicz przygotował olimpijską pracę, pod
kierunkiem mojej koleżanki polonistki Małgorzaty Król, w której wspomniał o wierszu
„Biedermeier” (Apel do Karusi z „Romantyczności” Adama Mickiewicza) z mojego
ostatniego tomu „Dekontaminacja” (2017). Za zgodą Maćka, zamieszczam na blogu
stosowny fragment. Tekst wiersza dostępny tutaj.
Żywe ślady twórczości romantycznego wieszcza
możemy odnaleźć nawet w naszym najbliższym otoczeniu. Radomski poeta i
wykładowca akademicki Adrian Szary w
jednym ze swoich tomików pt. Dekontaminacja
sięga po romantyczną tradycję literacką. W wierszu Biedermeier[1] w pierwszych wersach za pomocą
apostrofy: „Piękna Karolino ta z Romantyczności”[2] czyni widoczną aluzję do ballady
Mickiewicza. Utwór ma charakter apelu
skierowanego do Mickiewiczowskiej bohaterki. Podmiot liryczny sugeruje
dziewczynie, aby oddzieliła się od przeszłości i przypomina jej, że nie ma wpływu na minione
wydarzenia, bo nie jest w stanie ich zmienić. Wskazówek udziela jej w sposób
koleżeński i wyrozumiały, dając jej nadzieję i zwraca uwagę, że jest młodą
osobą i pomimo doznanego cierpienia ma jeszcze w życiu szansę doświadczyć
prawdziwej, szczęśliwej miłości. Podmiot liryczny zdaję sobie sprawę, że w XXI
wieku „zwycięża mędrców szkiełko oko”[3] i wie, że romantyczna bohaterka jest
niepasującym elementem do współczesnej epoki, dlatego nie umie się w niej
odnaleźć. W ostatniej strofie wiersza poeta odważnie ocenił współczesne czasy w
słowach: „wstydem jest tęsknić kochać cierpieć płakać”[4]. Ten
krytyczny osąd skłania nas do refleksji nad własnym postępowaniem, czy
rzeczywiście sami nie uważamy okazywania uczuć za powód do wstydu. Za pomocą
wyliczenia autor pokazuje nam, jak wiele uczuć chowamy za maską obojętności.
Zwrócić należy uwagę również na imię głównej bohaterki wiersza - Karoliny. To
współczesny odpowiednik imienia romantycznej Karusi. Jest to bezpośrednie nawiązanie
poprzez wprowadzenie do utworu współczesnej wersji Mickiewiczowskiej bohaterki.
Aluzja ta podkreśla uniwersalność poglądów Mickiewicza zawartych w balladzie Romantyczność. Wiersz Adriana Szarego to
kolejny przykład wyraźnie zaznaczający, że dzieła wybitnego polskiego romantyka
nie należą do archiwum literatury, lecz są znakomitym materiałem i w oparciu o
jego dorobek można nadal poruszać aktualne problemy takie chociażby jak konflikt pomiędzy uczuciami a rozumem, który
leży w naturze ludzkiej pomimo upływającego czasu. Co prawda to, że coraz
więcej osób opowiada się po stronie „szkiełka i oka” niepokoi, ale okazuje się, że nawet w epoce współczesnych racjonalistów nie brakuje wyznawców poglądów
Mickiewicza, którzy mają serce i patrzą w serce.
[1] Adrian Szary, Dekontaminacja, Radom 2017, s.6.
Dostępne również na: http://szarowki.blogspot.com/2016/04/apel-do-karusi-z-romantycznosci-adama.html
(dostęp:02.11.2017r.).
[2] Tamże, s.6.
[3] Tamże, s.6.